Leczenie ostrej białaczki limfocytowej

Ostra białaczka limfocytowa jest klasyfikowana jako:

• Nieleczona białaczka limfocytowa jest nowo zdiagnozowana.
• W remisji. Ostra białaczka limfocytowa, która jest w remisji, została poddana leczeniu. Pacjent nie ma obecnie żadnych oznak ani objawów białaczki.
• Nawracająca. Nawracająca białaczka limfocytowa została poddana leczeniu. Wróciła po przejściu w stan remisji.

Zazwyczaj istnieją dwie fazy leczenia ostrej białaczki limfocytowej u dorosłych. Celem pierwszej fazy leczenia jest zabić jak najwięcej komórek białaczki w szpiku kostnym, krwi i płynu wokół rdzenia kręgowego i mózgu. Dzięki temu choroba przechodzi w stan remisji. Celem drugiej fazy jest zabicie wszelkich pozostałych komórek białaczki, które mogą nie być aktywne, ale które mogłyby zacząć odrastać i spowodować nawrót choroby. Całość leczenia może trwać dwa lub trzy lata.

Podczas tych faz pacjenci otrzymują również terapię zapobiegającą lub leczącą białaczkę w mózgu i rdzeniu kręgowym.

Główną standardową terapią w przypadku ostrej białaczki limfocytowej jest chemioterapia. Chemioterapia w przypadku białaczki limfocytowej jest zazwyczaj podawana jako chemioterapia skojarzona. Oznacza to, że stosuje się więcej niż jeden lek przeciwnowotworowy. Inne metody leczenia mogą być stosowane w różnych okolicznościach.

Poniżej przedstawiono niektóre z powszechnie stosowanych metod leczenia ostrej białaczki limfocytowej:

• Chemioterapia wykorzystuje leki do zatrzymania wzrostu komórek nowotworowych poprzez ich zabicie lub powstrzymanie ich od podziału. Leki do chemioterapii mogą być przyjmowane doustnie lub wstrzykiwane do żyły lub mięśnia. Podróżują one przez krwiobieg i ciało. Chemioterapia, która trafia bezpośrednio do kręgosłupa może być stosowana w leczeniu białaczki limfocytowej, który ma lub może rozprzestrzeniać się do mózgu i rdzenia kręgowego.
• Radioterapia wykorzystuje promieniowanie o wysokiej energii, aby zabić komórki nowotworowe lub zatrzymać ich wzrost. Promieniowanie może być dostarczane z urządzenia znajdującego się poza organizmem (radioterapia zewnętrzna). Może też pochodzić z substancji radioaktywnej umieszczonej w pobliżu lokalnego zbioru komórek nowotworowych.
• Pacjenci poniżej 60 roku życia z określonymi markerami komórkowymi mogą otrzymać rytuksymab jako dodatek do chemioterapii.
• Przeszczep komórek macierzystych. Przeszczep komórek macierzystych zastępuje komórki krwiotwórcze danej osoby. Do przeszczepu komórek macierzystych można wykorzystać komórki macierzyste z własnego organizmu lub od dawcy. Przeszczepienie komórek macierzystych od dawcy może być konieczne, jeśli własne komórki macierzyste pacjenta są nieprawidłowe lub zostały zniszczone w wyniku leczenia raka.

Komórki macierzyste (niedojrzałe komórki krwi) są pobierane z krwi lub szpiku kostnego pacjenta lub dawcy. Po pobraniu są one badane pod mikroskopem, a liczba komórek jest liczona. Komórki macierzyste są przechowywane do wykorzystania w przyszłości.

Następnie pacjent poddawany jest chemioterapii w wysokich dawkach, aby wyeliminować komórki białaczkowe zasiedlające szpik kostny. Przechowywane komórki macierzyste są następnie wprowadzane do krwiobiegu pacjenta. Migrują one do przestrzeni szpiku kostnego. Ponieważ są to komórki macierzyste, są one zdolne do regeneracji i wzrostu w wiele różnych komórek, które normalnie zasiedlają szpik kostny.

Przeszczepy komórek macierzystych wymagają bardzo wysokiej dawki chemioterapii, aby pozbyć się z organizmu całej białaczki. W trakcie tego procesu pacjent nie może wytwarzać żadnych komórek krwi, dopóki komórki macierzyste nie dojrzeją. To stawia pacjenta na wysokie ryzyko infekcji i krwawienia. Oprócz krótkoterminowych zagrożeń, istnieją również długoterminowe skutki uboczne. Przeszczepy komórek macierzystych powinny być podejmowane tylko w wyspecjalizowanych ośrodkach.

Nowym podejściem do leczenia ostrej białaczki limfocytowej jest zastosowanie tzw. terapii CAR-T. Własne komórki krwi pacjenta są usuwane, a następnie modyfikowane, aby umożliwić im identyfikację nieprawidłowych komórek białaczki i ich eliminację. Chociaż ta terapia nie jest jeszcze zatwierdzona, prawdopodobnie zostanie wkrótce zatwierdzona.

Pacjenci, którzy zakończyli leczenie, powinni nadal regularnie odwiedzać swoich lekarzy w celu wykonania badań kontrolnych. Niektóre z badań wykonywanych w celu zdiagnozowania ostrej białaczki limfocytowej mogą być powtarzane w trakcie i po zakończeniu leczenia, aby sprawdzić, jak dobrze działa terapia i/lub czy stan pacjenta uległ zmianie.